POLSKIEGO TOWARZYSTWA TURYSTYCZNO-KRAJOZNAWCZEGO
Kwartalnik
4/2001
ISSN 1642-0853

Rozwój turystyki kolarskiej
w Oddziale PTTK Ropczyce
w latach 1981-2000


W roku 1981 powołano Oddziałową Komisję Turystyki Kolarskiej w Ropczycach. Na przewodniczącego wybrano Eugeniusza Stępaka, któremu udało się kupić rower i zebrać grupę osób zainteresowanych taką formą turystyki kwalifikowanej.

Pierwszą zorganizowaną imprezą był Wieloetapowy Rajd Kolarski „Śladami Akcji V”, pomyślany i zorganizowany w formie trzech kolejnych wyjazdów do określonych obiektów związanych z niemieckim poligonem doświadczalnym z okresu drugiej wojny światowej.

V Wieloetapowy Rajd Kolarski „Śladami Akcji V“, maj 1995. Foto: T. Babicz.

Zainteresowanie rajdem przeszło najśmielsze oczekiwania organizatorów, wzięło w nim udział kilkudziesięciu uczniów szkół podstawowych i średnich wraz z opiekunami. Rajdowcy poznawali historię własnego regionu, uczyli się czytania map turystycznych, doskonalili znajomość przepisów ruchu drogowego oraz jazdę rowerem po leśnych ścieżkach i drogach publicznych. Trasy rajdowe przebiegały po równinnym terenie urozmaiconym bujną roślinnością, pięknymi krajobrazami i interesującymi

zabytkami. Do najbardziej charakterystycznych związanych tematycznie z rajdem należy zaliczyć: pomnik i historyczną piwnicę na Wzgórzu Śmierci w Pustkowie, potężne bunkry i neogotycki kościół w Ociece, betonowe drogi zbudowane przez więźniów oraz pozostałości po wyrzutniach w Bliźnie. Pozostałe atrakcje

turystyczne to okazałe kościoły, liczne pomniki, kapliczki, krzyże przydrożne, leśne strumyki, oczka wodne i jeziorko polodowcowe będące ostoją grzybienia białego w Sandykierzu. Dopełnieniem całości były opowiadania i spotkania z ciekawymi ludźmi, m.in. z F. Klukiem, żołnierzem Armii Krajowej, mieszkańcem Blizny, doskonale znającym poligon z czasów wojny. Na każdym z rajdów organizowano konkurs krajoznawczy, konkurs o ruchu drogowym i konkurs na piosenkę rajdową. Kolarze mogli się również sprawdzić w konkurencjach sprawnościowych, takich jak jazda żółwia, kolarski tor przeszkód i wyścig z czasem. Finałem imprezy było ognisko połączone z pieczeniem kiełbasy, wręczaniem nagród i potwierdzeniem punktów na Kolarską Odznakę Turystyczną. Do roku 2000 odbyło się 20 rajdów „Śladami Akcji V”, które miały identyczny lub bardzo podobny scenariusz i zawsze odbywały się w kwietniu i maju.

Jesienne zloty kolarskie to imprezy organizowane w kolejnych latach dla ropczyckich rowerzystów, które były o tyle atrakcyjne, że nie miały stałych tras, a miejsca docelowe systematycznie zmieniano. Odbywały się one najczęściej w październiku i miały charakter jednodniowych wycieczek, na których oceniano i sumowano sezon kolarski. Przebiegały one według podobnego scenariusza jak „Śladami Akcji V”, lecz odbywały się w innym terenie i prowadziły do innych obiektów turystycznych.

XX Wieloetapowy Rajd Kolarski „Śladami Akcji V”, maj 2000 r. Foto: St. Wójcik.

W roku 1982 w setną rocznicę urodzin wielkiego Polaka Władysława Sikorskiego, Oddziałowa Komisja Turystyki Kolarskiej (OKTK) podjęła próbę organizowania imprez pod hasłem „Śladami Ludzi Sławnych”. Pierwszy taki rajd odbył się w tym właśnie roku i trwał dwa dni. Brali w nim udział zarówno rowerzyści, jak i piechurzy. W czasie tej imprezy oprócz konkurencji sprawnościowych i krajoznawczych uczestnicy mogli zwiedzać miejsca związane z urodzeniem i pobytem w tej okolicy przyszłego premiera i generała. Trasy rajdu poprowadzono przez puszczę sandomierską tak, aby zgromadzić wszystkich uczestników na wspólnym noclegu w Sarnowcach i uroczystym zakończeniu w Tuszowie Narodowym. Generałowi Sikorskiemu poświęcono jeszcze jeden rajd nazwany jego imieniem, który zrealizowano w zupełnie innym terenie, związanym jednak z pobytem patrona na ziemi rzeszowskiej. Trasy przebiegały przez Pogórze Strzyżowskie i były wyczerpujące ze względu na dużą liczbę podjazdów, spore odległości i padający deszcz, co jednak nie zepsuło dobrych nastrojów i doprowadziło wszystkich do uroczystego zakończenia w Hyżnem.

Kolejną imprezą poświęconą ludziom sławnym był „Rajd im. Wilhelma Macha”. W czasie dwudniowej wyprawy rowerowej uczestnicy zwiedzili miejsce urodzenia patrona, izbę pamięci, spędzili noc w pokoju literatów, wysłuchali z taśmy magnetofonowej niezwykle ciekawej opowieści Macha o podróży do Ameryki i pobycie wśród Indian. Opowieść ta przybliżyła młodym rajdowcom postać Stanisława Smolarza, kolegi Macha, urodzonego w Kamionce, który wyjechał za ocean i został

wodzem indiańskim, przyjmując imię Biała Chmura. Rajd zakończył się ogniskiem, na które zaproszono szkolnego kolegę naszego literata, opowiadającego zabawne historie z lat młodzieńczych spędzonych w rodzinnej Kamionce, która była dla Macha najpiękniejszym miejscem na świecie.

Ostatni rajd „Śladami Ludzi Sławnych” zorganizowano po wielu latach przerwy w 1999 roku. Motywacji dostarczył fakt wyniesienia na ołtarze przez papieża Jana Pawła II mieszkańca Kamionki Romana Sitko. Uczestnicy rajdu przyjechali na miejsce, gdzie stał dom błogosławionego, by wysłuchać opowieści o życiu i męczeńskiej śmierci bohaterskiego kapłana. Po zwiedzeniu kaplicy polowej i krótkiej modlitwie pod okazałym krzyżem rajdowcy zaczerpnęli wody z cudownego źródełka i udali się do kościoła parafialnego, aby zobaczyć okolicznościową tablicę i pomodlić się o kanonizację błogosławionego Romana Sitko. Dalsza część imprezy miała charakter sportowo-

-rekreacyjno-ekologiczny i zakończyła się nad zalewem w Kamionce.

Oddziałowa Komisja Turystyki Kolarskiej opracowała także regulamin i mapki rajdu na raty „Rowerem dookoła Ropczyc”. Aby ukończyć wyżej wymieniony rajd, należało przejechać w dowolnym czasie 6 tras wyznaczonych na mapce, które miały swój początek i koniec w Ropczycach. Po udokumentowaniu przejazdów i złożeniu wniosku do Oddziałowej Ko-misji Turystyki Kolarskiej można było otrzymać stosowną odznakę. Początkowe zainteresowanie rajdem było bardzo duże, ale ostatecznie wpłynęło tylko kilkanaście wniosków z prośbą o weryfikację.

Podobnie przedstawia się sytuacja ze zdobywaniem KOT. Biuro ZO PTTK rozprowadziło 60 książeczek, ale do referatu weryfikacyjnego w Rzeszowie wpłynęło tylko ok. 20, z czego kilka na prośbę o wyższe stopnie.

Na uwagę zasługuje również fakt, że z inicjatywy OKTK przygotowano 3 wyprawy zagraniczne do takich krajów, jak Słowacja, Czechy i Węgry. Uczestnikami tych wypraw byli uczniowie szkół ponadpodstawowych, którzy w całości pokrywali koszty związane z wyjazdem.

Oceniając pracę Oddziałowej Komisji, należy przypomnieć, że do wszystkich imprez organizowanych przez ZO PTTK opracowywano trasy rowerowe i to często w kilku wariantach, ponadto organizowano grupy kolarskie, które uczestniczyły w imprezach prowadzonych przez zaprzyjaźnione jednostki.

Długie i owocne lata pracy OKTK w Ropczycach zgromadziły liczną grupę ludzi lubiących i uprawiających turystykę rowerową. Aby podróżowanie rowerem było jeszcze łatwiejsze, w roku 2000 przy współpracy z Ośrodkiem Kultury w Ropczycach wytyczono, oznakowano i opisano w specjalnym folderze, wreszcie oficjalnie udostępniono turystom 3 ścieżki rowerowe wraz z tablicami informacyjnymi. Na trasach przygotowano specjalne miejsca do odpoczynku i biwakowania na poziomie europejskim, a wszystko po to, aby spopularyzować walory krajoznawcze regionu, uprzystępnić i upowszechnić turystykę rowerową wśród młodzieży i dorosłych oraz stworzyć warunki czynnego wypoczynku i rekreacji.

Eugeniusz Stępak

Wydawca: Zarząd Główny PTTK
ul. Senatorska 11, 00-075 W-wa
Adres redakcji: Centralna Biblioteka PTTK im. K. Kulwiecia, ul. Podwale 23, 00-261 Warszawa tel. (0-22) 831-80-65,
fax (0-22) 826-25-05, e-mail:  cb@pttk.pl
webmaster@pttk.pl  
wykonanie: ViMEDIA
Kolegium redakcyjne: Andrzej Gordon (redaktor naczelny), Maria Janowicz (sekretarz redakcji), Łukasz Aranowski, Ryszard Kunce, Halina Mankiewicz, Cecylia Szpura, Bogusław Wdowczyk, Krystyna Włodek. Korekta: Ewa Stempniewicz 
Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych, zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji nadesłanych teksów, nie odpowiada za treść zamieszczanych komunikatów i ogłoszeń.