Na 15 południku

Gończaruk Stanisław - lat 79, zam. w Szczecinie, członek PTTK od 1954 r., pełniący wiele funkcji na różnych szczeblach Towarzystwa. W latach 1964-68 prezes zarządu Koła Przewodników przy Oddziale Miejskim PTTK w Szczecinie, w latach 1966-72 członek zarządu oddziału, a od 1973 r. przewodniczący Regionalnej Komisji Przewodnickiej PTTK oraz członek Komisji Przewodnickiej Zarządu Głównego PTTK, a także członek Głównego Sądu Koleżeńskiego ZG PTTK w XII kadencji. Organizator corocznych kursów dla przewodników PTTK. Jest również współautorem książki pt. Przewodnictwo turystyczne w Polsce, wydanej przez Wydawnictwo PTTK "Kraj" w 1986 r. Ma uprawnienia przewodnika PTTK od 1962 r. Odznaczony i wyróżniony: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego, Złotą Honorową Odznaką PTTK, Złotą Odznaką "Zasłużony w pracy w PTTK wśród młodzieży", Odznaką "Gryf Pomorski", Złotą Odznaką "Zasłużony Działacz Turystyki", odznaką "Zasłużony Działacz Kultury", odznaką "Wzorowego Przodownika Ziemi Szczecińskiej".

Stanisław Gończaruk

Żywa historia Regionalnego Oddziału Szczecińskiego PTTK - to najlepsze określenie Stanisława Gończaruka. Swoją przygodę z PTTK rozpoczął w roku 1954 i do dziś nie zawiesza butów na kołku. Do turystyki trafił poprzez sport. W powojennym Szczecinie istniał Jacht Klub "Gryf". Tam pan Stanisław pływał po Bałtyku. Kiedy ówczesne władze ograniczyły zasięg jachtów do Zalewu Szczecińskiego, przesiadł się na kajak. Wtedy zauważyli Go ówcześni trenerzy kajakarstwa i rozpoczął regularne treningi w tej dyscyplinie. Pięciokrotnie zdobywał w Bydgoszczy i w Poznaniu mistrzostwo Polski, za co cała osada (czwórka) została uhonorowana w 1956 roku tytułem Mistrza Sportu. Później był jednym z prekursorów kanadyjek wyczynowych. Ze sportem pożegnał się w roku 1958. Uprawianie sportu zamienił na działalność w PTTK. Zachęcony przez kolegów kajakarzy, wstąpił do koła terenowego, istniejącego przy Oddziale Miejskim PTTK w Szczecinie. Rozpoczął wycieczki piesze, połączone z elementami historii i krajoznawstwa. Wkrótce z uczestnika stał się prowadzącym. Stąd tylko krok do koła przewodników, gdzie znalazł się po ukończeniu w 1962 roku kursu przewodnika. Już prawie 40 lat angażuje się w działalność (nie tylko szczecińskich) przewodników turystycznych.

Krąg jego zainteresowań obejmuje także języki obce. Z racji miejsca urodzenia (Kustycze k/Brześcia) zna doskonale język rosyjski. Pokochał także esperanto i obydwa te języki wykorzystuje w pracy pilota i przewodnika. Propaguje esperanto na niwie turystycznej. Dzięki temu zwiedził kilka krajów Europy. Wszędzie, gdzie się znalazł, wygłaszał prelekcje o Polsce. Namawiał swoich znajomych do przyjazdu i przedstawiał piękno polskiej ziemi.

Swoje zainteresowania potrafił w niecodzienny sposób włączyć do pracy zawodowej. Pracował w Urzędzie Wojewódzkim jako inspektor ds. budownictwa wiejskiego i z ramienia tej instytucji organizował dla rolników wycieczki po Polsce, połączone z pokazami wyróżniających się inwestycji. Wiódł zawsze swoich podopiecznych w ciekawe miejsca i uczył Polski.

Zainspirowany muzeum w Greenwich, w Roku Kopernikowskim (1973) doprowadził do umieszczenia w Trzciannie, Kikorzu i Trzęsaczu (miejscowościach, przez które przebiega 15° długości geograficznej wschodniej, wg którego wyznacza się czas środkowoeuropejski) tablic o następującej treści: "Tu przechodzi 15 południk, który wyznacza czas środkowoeuropejski. Wykonano dla uczczenia 500 rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika 1473-1973. Komisja Przewodnicka ZW PTTK w Szczecinie". Opracował także trasę wycieczki autokarowej wiodącą wzdłuż tego południka przez ówczesne województwo szczecińskie, a jej opis opublikowały "Gościniec" i "Poznaj Swój Kraj". 10 lat później zwyciężył w międzynarodowym konkursie "Co zrobiłeś dla esperanto w turystyce".

Należy szczególnie podkreślić jego nieustającą pracę z młodzieżą. Pomimo wieku emerytalnego (rocznik 1922), regularnie prowadzi pogadanki w szkołach podstawowych i gimnazjach. Można Mu pozazdrościć jasności umysłu, dowcipu i świetnej pamięci. Jest kopalnią wiedzy o regionie i Polsce, sypie z rękawa anegdotami, co pozwala Mu na utrzymanie uwagi młodzieży. W sezonie letnim regularnie uczestniczy w charakterze przewodnika PTTK w rejsach białej floty po porcie szczecińskim (prowadzi rocznie ok. 270 wycieczek). Czynności te wykonuje nieodpłatnie, usatysfakcjonowany zainteresowaniem słuchaczy z całej Polski. Nie musimy podkreślać, jakie znaczenie ma komunikacja słowna w pracy przewodnika. Staszek Gończaruk mówi prostym, jasnym językiem. Łatwo dociera do słuchaczy niezależnie od ich wieku i wykształcenia. Z pewnością wynika to z cech jego charakteru. Jest to społecznik z prawdziwego zdarzenia, otwarty na ludzkie potrzeby, serdeczny, niespotykanie łatwo nawiązujący kontakty ze wszystkimi.

Nadal jest czynnym przewodnikiem i pilotem wycieczek zagranicznych. Szkoli i egzaminuje nową kadrę przewodnicką - jest członkiem Wojewódzkiej Komisji Egzaminacyjnej Przewodników przy WKFSiT UW w Szczecinie.

Za swoją pracę był wielokrotnie odznaczany. Spośród najbardziej cennych dla turystów - ma Honorowe Odznaki PTTK w stopniu srebrnym i złotym oraz wiele odznaczeń regionalnych.

Zarząd Regionalnego
Oddziału Szczecińskiego PTTK