W poczuciu współodpowiedzialności za przyszłość naszego Towarzystwa, jak również z powodu, iż nie jestem delegatem na XV Walny Zjazd PTTK, przesyłam niniejszy list, w którym zawarłem - w moim rozumieniu - problematykę i postulaty, bez realizacji których dalsze funkcjonowanie Towarzystwa w środowisku młodzieżowym będzie zagrożone, a może wręcz niemożliwe! Z załączonego tekstu wynika konieczność zmian statutowych, jak również zawarcie wszystkich postulatów w deklaracji programowo-organizacyjnej.

Zbigniew M. Kozłowski

Z myślą o młodzieży (propozycja dokumentu programowego)

Uczestnicy XV Walnego Zjazdu PTTK, świadomi swojej odpowiedzialności za przeszłość Państwa i Narodu Polskiego, postanawiają zrealizować "Przesłanie" i "Rezolucję programową" V Kongresu Krajoznawstwa Polskiego, które wybiegają daleko w przyszłość, w XXI wiek, ale i w czasy kiedy znikną z mapy Europy granice. Będzie jedna zjednoczona Europa, w której każdy naród będzie dbał o swoją tożsamość narodową. Jest to zbieżne z "Programem edukacji regionalnej, dziedzictwa kulturowego w regionie" wprowadzanym w ramach reformy programowej do szkół przez Ministerstwo Edukacji Narodowej.

W związku z powyższym, najważniejszym zadaniem XV Walnego Zjazdu PTTK jest podjęcie uchwały, jak również dokonanie zmian statutowych, które problematykę krajoznawstwa i turystyki wśród młodzieży, pokolenia, które wprowadzi nas do Nowej Europy, sytuują na pierwszym miejscu w działalności naszego Towarzystwa.

Oczekujemy, że wszystkie komisje, rady i zespoły działające przy Zarządzie Głównym PTTK oraz inne pionowe i poziome struktury PTTK będą po XV Walnym Zjeździe naszego Towarzystwa problematykę młodzieżową traktować jako najważniejszą. Pamiętać należy, że minęły czasy, kiedy młodzieży można było pozwalać uprawiać turystykę. Obecnie młodzież sama uprawia turystykę, i tylko od aktywności całego Towarzystwa zależy, czy będzie uprawiała ją z nami czy sama!

Nowa koncepcja funkcjonowania (istnienia) PTTK musi określić nowe oblicze naszego Towarzystwa, które będzie atrakcyjne w szczególności dla:

• młodzieży - pokolenia, które wprowadzi nas do Nowej Europy
• Ministerstwa Edukacji Narodowej
• struktur samorządowych.

Te sformułowania narzucają kolejne zmiany:

1. Struktury PTTK muszą świadczyć usługi dla szkół, nauczycieli i uczniów, a nie odwrotnie.

2. PTTK musi funkcjonować w dwóch pionach: programowym i ekonomicznym, który będzie zarabiał lub szukał sponsorów dla realizacji działań programowych Towarzystwa.

3. Statut musi określić powstanie struktur wojewódzkich, które będą partnerem do rozmów z kuratoriami i innymi urzędami terenowej administracji samorządowej.

4. Statut musi określić pozycję struktur zajmujących się problematyką krajoznawstwa i turystyki wśród młodzieży, zgodnie z faktyczną pozycją młodzieży w Towarzystwie (np. wiceprezes ds. młodzieży z podległą mu Radą Programową ds. młodzieży, która składałaby się z prezydium 10-15 osób oraz plenum, tj. prezydium i po jednym przedstawicielu województw).

Po zrealizowaniu powyższych postulatów, PTTK będzie mogło zrealizować poniżej sformułowane zadania:

Zadania programowe PTTK w pracy z młodzieżą i dla młodzieży
po XV Walnym Zjeździe Towarzystwa

PTTK stawia sobie za cel:

1. Wychowanie i kształcenie młodzieży poprzez krajoznawstwo i turystykę.

2. Potraktować krajoznawstwo i turystykę jako jedno z interprzedmiotowych spoiw nowego procesu dydaktycznego. W nowych programach nauczania znajdujemy to pod nazwą - edukacja regionalna - dziedzictwo kulturowe w regionie. PTTK zaproponuje rozwiązania programowe.

3. Aby krajoznawstwo i turystyka na równi z innymi zajęciami pozalekcyjnymi były alternatywą dla wielu grup niezorganizowanych, miejscem wyżycia się emocjonalnego, fizycznego, jak i intelektualnego.

4. Pomoc szkołom w zagospodarowaniu 4 i 5 godziny wychowania fizycznego - wprowadzając obowiązkowe wycieczki terenowe prowadzone przez wychowawców, innych nauczycieli, lub działaczy społecznych czy przewodników naszego Towarzystwa, realizujących program edukacji regionalnej. Uzasadnienie: wychowanie fizyczne to rozwój fizyczny człowieka, natomiast turystyka i krajoznawstwo to obok rozwoju fizycznego daje rozwój intelektualny - a o to nam chodzi!

5. Powołanie we współpracy z kuratoriami lub ODN poradni metodycznych dla nauczycieli - opiekunów szkolnego krajoznawstwa i turystyki.

6. Kształcenie kadr PTTK we współpracy z CODN i ODN na licznych kursach dla nauczycieli w zakresie:

• edukacji regionalnej
• instruktorów krajoznawstwa
• przodowników turystyki kwalifikowanej
• przewodników.

Wszystkie kursy powinny być tak organizowane, by mogły być uznane przez CODN jako kolejne podwyższenie kwalifikacji zawodowych nauczycieli.

7. Uznanie nauczycieli jako członków kadry programowej PTTK.

8. Systematycznie wyróżniać i nagradzać nauczycieli pracujących na rzecz krajoznawstwa i turystyki wśród młodzieży.

Realizując powyższe cele, należy uznać, że najważniejsza praca PTTK odbywa się w kołach i klubach zrzeszających młodzież. Najważniejszymi animatorami, organizatorami, a jednocześnie biorącymi na siebie pełną odpowiedzialność za pracę programową, ale i za bezpieczeństwo młodzieży są nauczyciele. Są podstawą funkcjonowania pionu młodzieżowego PTTK. Im w obecnie rozpoczynającej się kadencji poświęcimy najwięcej uwagi.

PTTK uznaje za celowe kontynuowanie dotychczasowych imprez centralnych wraz ze wszystkimi eliminacjami szkolnymi, miejskimi, powiatowymi i wojewódzkimi:

• Ogólnopolski Młodzieżowy Turniej Turystyczno-Krajoznawczy
• Ogólnopolski Turniej Domów Dziecka
• Ogólnopolski Konkurs Krajoznawczy "Poznajemy Ojcowiznę"
• Ogólnopolski Konkurs Krasomówczy Dzieci Szkół Podstawowych w Legnicy
• Ogólnopolski Konkurs Krasomówczy Młodzieży Gimnazjalnej w Legnicy
• Krajowy Konkurs Krasomówczy Młodzieży Ponadgimnazjalnej w Golubiu-Dobrzyniu
• Centralny Zlot Młodzieży "palmiry"
• Ogólnopolskie Spotkania Nauczycieli Kraju Ojczystego
• Ogólnopolska Młodzieżowa Szkoła Turystyki.

Na koniec uznajemy, że zależy nam, aby postrzegano Towarzystwo jako służące młodzieży w szczególności, a przez to Polsce. Nie chcemy być postrzegani jedynie jako biuro podróży. PTTK musi być otwarte na współpracę ze wszystkimi organizacjami pracującymi na rzecz młodzieży, ale i na rzecz krajoznawstwa i turystyki.