Wieczór zamkowy w 120-lecie urodzin poświęcony organizatorowi polskiego ruchu turystycznego

Mieczysław Orłowicz
(17.12.1881 - 4.10.1959)

"Stary Zamek, zbudowany w XIV w. nad brzegami Łyny (...) był siedzibą zarządzających Olsztynem kanoników. (...) W południowem skrzydle, na zewnątrz którego zachował się średniowieczny ganek obronny, znajduje się poświęcona w 1580 r. przez biskupa Kromera pięknie sklepiona kaplica św. Anny, oddana ewangelikom. Dawny ołtarz tej kaplicy, tryptyk z obrazem Biczowania, Ukrzyżowania i zdjęcia z Krzyża z XV w. przeniesiony do kościoła św. Jakóba, spalił się 26 czerwca 1896 r. Obecnie ściany kaplicy zdobi herb pruski, Olsztyna i Warmji, a w najbliższej przyszłości ma tu być urządzone muzeum krajoznawcze."
W: Mieczysław Orłowicz, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmji, Lwów-Warszawa 1923 r., s 146-147

W sali opisanej przez Mieczysława Orłowicza prawie przed siedemdziesięciu laty, 12 grudnia 2001 r. odbył się Wieczór Zamkowy z cyklu "Życiorysy", jemu właśnie poświęcony. Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie od kilku lat organizuje wieczory, podczas których przedstawia życie osobiste i dokonania osób, które w różny sposób przyczyniły się do poszerzenia wiedzy o Warmii i Mazurach. Mieczysław Orłowicz (1881-1959), prawnik, ale przede wszystkim turysta i krajoznawca, po raz pierwszy odwiedził ten region w 1908 r., kilka razy ponawiając wycieczki w te strony w późniejszych latach. Jednym z efektów jego podróży był opublikowany po raz pierwszy w 1923 r. Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmji, który do dziś jest ważnym źródłem wiedzy dla wędrowców przemierzających te ziemie. Mieczysław Orłowicz wygłosił również wiele odczytów popularyzujących walory krajobrazowe i inne atrakcje turystyczne regionu. Upowszechnianie tej wiedzy miało znaczenie dla ludności polskiej zamieszkałej na tych terenach, a przede wszystkim zaznajamiało ludność w innych rejonach Polski z historią i kulturą Warmii i Mazur.

Wieczór poświęcony Mieczysławowi Orłowiczowi rozpoczął się od odtworzenia jego wypowiedzi, nagranej w Krasnowicach Kłodzkich, kilka tygodni przed jego śmiercią. Zofia Januszkiewicz, kierownik Działu Historii Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, oprowadziła zebranych po wystawie poświęconej Mieczysławowi Orłowiczowi. Jej wypowiedź uzupełnił fragment wspomnień jednej z uczestniczek wypraw organizowanych przez Mieczysława Orłowicza, odczytane przez Tadeusza Madeja. Tę część wieczoru zakończył referat Anny Wandy Andrusikiewicz, przewodniczki w olsztyńskim Kole PTTK, zatytułowany ,,Mieczysław Orłowicz na Warmii i Mazurach".

Na koniec zgromadzeni goście obejrzeli wystawę, na której zaprezentowano pamiątki i dokumenty ilustrujące działalność i życie prywatne Mieczysława Orłowicza. Wśród eksponatów uwagę zwracały pocztówki wysyłane przez bohatera wieczoru do jednej z uczestniczek wypraw turystycznych, Jadwigi Jaroszewiczówny, z różnych zakątków Europy. Pocztówki są wypełnione odręcznym pismem Mieczysława Orłowicza i poza walorami estetycznymi mają również wartość kolekcjonerską. Na wystawie znalazły się pamiątki i dokumenty ze zbiorów Centralnej Biblioteki PTTK im. Kazimierza Kulwiecia w Warszawie, z Zakładu Rękopisów Biblioteki Narodowej w Warszawie, z Ośrodka Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie, wypożyczenia ze zbiorów osób prywatnych i ze zbiorów Działu Historii i Działu Piśmiennictwa Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.

Małgorzata Gałęziowska