XVI Seminarium Krajoznawcze Wojska Polskiego

Chełm -- obecnie 70-tysięczne miasto powiatowe oraz tereny zwane wcześniej Grodami Czerwieńskimi, na których od zarania dziejów ścierały się polityczne i kulturowe wpływy Polski i Rusi był miejscem, gdzie turyści w mundurach zjechali się na XVI Seminarium Krajoznawczego Wojska Polskiego. To tu Wojskowy Oddział PTTK działający przy miejscowym Klubie Garnizonowym od 7 do 9 maja br. gościł licznie przybyłych z całej Polski przedstawicieli młodego pokolenia naszych Sił Zbrojnych. Główną ideą tego spotkania było zapoznanie podchorążych i kadetów szkół wojskowych z organizacją imprez krajoznawczo-turystycznych poprzez przybliżenie historii Chełmszczyzny oraz poznanie osobliwości przyrodniczych, geologicznych i krajoznawczych tego regionu.

Czteroosobowe reprezentacje szkół z Dęblina, Jeleniej Góry, Zegrza, Oleśnicy, Koszalina, Poznania, Warszawy, oddziału wojskowego PTTK w Chełmie, Domu Wojska Polskiego z Dęblina, a także uczniowie Liceum Lotniczego w Dęblinie i klasa o profilu wojskowym Zespołu Szkół w Chełmie miały możliwość przeżycia wspaniałej podróży w czasie oraz obejrzenia najciekawszych zakątków tego raczej mało znanego zakątku naszego kraju.

Po otwarciu seminarium przez dowódcę garnizonu, miejscowi naukowcy, badacze i przewodnicy wygłosili referaty przybliżające uczestnikom dzieje i współczesność Chełma i jego okolic. Jeszcze tego samego dnia uczestnicy seminarium mieli możliwość porównania wcześniej przekazanych informacji z tym, co pozostało do chwili obecnej. Na pewno duże wrażenie wywarła na wszystkich kopalnia -- podziemia kredowe umiejscowione bezpośrednio pod Starym Miastem. Dzieje i atrakcyjność tych wielopoziomowych korytarzy drążonych często nielegalnie przez mieszkańców Chełma są ciekawostką w skali krajowej. Po kilkukilometrowej podziemnej wędrówce, obejrzeniu ekspozycji i spotkaniu starego, zabłąkanego ducha podziemi -- Bielucha (na szczęście pogodnie do nas usposobionego), uczestnicy pieszo zwiedzili główne zabytki architektury miasta.

Piękna, słoneczna, majowa pogoda sprawiła, że spacer po ulicach niezatłoczonego Chełma stał się wielką przyjemnością. Różnorodność pozostawionych do dnia dzisiejszego kamiennych pamiątek przeszłości, pozwoliła w krótkim czasie wczuć się w atmosferę koegzystencji trzech wielkich wyznań -- katolicyzmu, judaizmu i prawosławia. Rozpoczęliśmy od barokowego, jednonawowego kościoła reformatorów. Następnymi obiektami były synagoga z XIX w., cerkiew prawosławna z bogatym ikonostasem i barokowa cerkiew unicka. Na zakończenie -- zespół katedralny na Górce, skąd rozpościera się panorama Chełma i okolic.

Drugiego dnia, po zabraniu suchego prowiantu, wyruszono na całodzienną krajoznawczą wycieczkę autokarową. Pierwszy przystanek nastąpił w miejscu mordu Żydów i Polaków. Sobiborskie muzeum mimo całkowitego zniszczenia obozu przez hitlerowców w pełni oddaje tragedię, jaka się tu kiedyś rozegrała. Potem uspokoiły nas malownicze krajobrazy okolic jeziora Białego, Chełmskiego i Sobiborskiego Parku Krajobrazowego. We Włodawie podziwialiśmy muzeum-synagogę. W Romanowie -- Muzeum Ignacego Kraszewskiego. We wsi Kodeń, która w przeszłości przez wiele wieków miała prawa miejskie, obejrzeliśmy jedyną na ziemiach Polski murowaną cerkiew gotycką z renesansowym portalem w charakterze zamku oraz pozostałości zamku Sapiehów. Jabłeczna to oczywiście urokliwy, prawosławny zespół klasztorny (męski). Duże wrażenie zrobiła na nas również najstarsza pamiątka z przeszłości w całym województwie lubelskim -- X-wieczna wieża mieszkalno-obronna w Stołpiu.

Program seminarium był bardzo atrakcyjny. Prezes oddziału -- Witold Kliza wraz z kierownikiem klubu mjr. Lechem Jasiną stworzyli przemiłą turystyczną atmosferę. W dużym skrócie przedstawili nam bogactwo kulturalne Chełmszczyzny, nie odkrywając jednak jej wszystkich skarbów do końca. Myślę, że jeszcze znajdziemy czas, by ze wszystkim zapoznać się dokładniej -- bo naprawdę warto.

Tomasz Malinowski