Jakie mają być obiekty NFI?

NFI, czyli NaturFreunde Internationale, to organizacja z sekretariatem w Wiedniu, posiadająca status organu konsultacyjnego Rady Europy i skupiająca organizacje o charakterze socjalno-przyrodniczo-turystycznym z większości krajów Unii Europejskiej. Prowadzą one ponad tysiąc obiektów: schronisk górskich i nizinnych, domów i ośrodków wypoczynkowych, kempingów i stanic. W ostatnich dekadach przeszły one spore zmiany. Otwarto wiele nowych, tuż przy szlakach komunikacyjnych, a nie daleko w przyrodzie -- jak zakładano na początku. Zyskują one coraz wyższy standard, niekiedy wręcz komfortowy. Coraz więcej przebywa w nich (co cieszy wprawdzie, ale niesie określone zagrożenie) gości nie będących członkami organizacji krajowych (NF i NIVON w Holandii). Tak więc obiekty te stają się nie tylko wizytówkami NF, lecz i szansą na przyciągnięcie ich do towarzystw. Muszą one jednak do tego zachęcać. Jako takie służą pobytowi wypoczynkowemu, nie tylko podczas jednorazowego noclegu, powinny wszakże kształtować i jego formę. Otwarte są dla wszystkich, a ich podstawową cechą jest i musi być przyjazna atmosfera w nich panująca, sprzyjająca pobytowi także całych rodzin. Zachętę stanowią znaczne zniżki -- do 30% dla członków NFI i możliwość własnego sporządzania posiłków w wielu obiektach.

Komisja Schroniskowa NFI (HäuserKomission) na spotkaniu 31 marca-1 kwietnia 2000 r. w Grindelwald (Szwajcaria) wstępnie przedyskutowała problem osiągnięcia wspólnego poziomu w zakresie "przyjaznych" obiektów we wszystkich krajowych towarzystwach. Mają to być jednak tylko wytyczne, a nie obowiązkowe standardy. NFI gromadzi społeczników a nie biurokratów i liczy na ich ideologiczne zaangażowanie. Dla osiągnięcia tego zaproponowano następującą procedurę:

• skierować wstępne uwagi do wszystkich krajowych towarzystw członkowskich (TC),
• przyjąć orientację przyszłościową dla TC i konkretnych właścicieli obiektów,
• punktem wyjścia powinna być tradycja TC i NFI oraz wynikające z niej konsekwencje,
• przeanalizować usytuowanie obiektów w aspekcie politycznym, środowiskowym, ekologicznym itp.,
• zastanowić się nad obecną i przyszłą ofertą obiektów,
• ustalić różnice w stosunku do innych podobnych obiektów: organizacji, prywatnych itp. schronisk,
• ustalić wspólny cel wszystkich TC jako członków tworzących NFI,
• określić stopień wspólnego zorganizowania i możliwości działania.

Pytania te należy postawić wszystkim prawnym właścicielom obiektów (sekcjom, oddziałom itp.), by sformułowali oni w swoim gronie odpowiedzi. Następnie powinno się je porównać i wychwycić zagadnienia kontrowersyjne i dyskusyjne. Kolejny etap to warsztaty i seminaria dla uzyskania ostatecznych tez i wniosków, przekazanych następnie wspomnianej komisji. Całość potrwa około roku, tak aby końcowy materiał mógł być przedstawiony na najbliższym Kongresie NFI, który odbędzie się w dniach 12-15 września 2002 r. w Wildhausen, w kantonie St. Gallen (Szwajcaria).

Już teraz jednak formułuje się pewne podstawowe zasady i zalecenia. Tak więc przed wejściem na teren przy obiekcie powinien być wyraźnie zaznaczony jego charakter w postaci emblematu NF/NFI (w polskim przypadku -- PTTK!) i krótkiej informacji o nim. W każdym z nich należy prowadzić kącik (gablota, stolik) poświęcony TC z ulotkami i wydawnictwami o organizacji, okolicy itp., a także drobnymi rzeczami do zakupu z emblematami NF/NFI. Powinny one znajdować się i na elementach wyposażenia: pościeli, obrusach, serwetkach, naczyniach itp. Kuchnia ma oferować zdrową żywność -- nie tylko z gospodarstw ekologicznych, ale i właściwie przyrządzaną, w tym wegetariańską, müsli, świeże owoce i warzywa, a ponadto własne ciasto owocowe. Stopniowo trzeba modernizować wnętrza dla uczynienia ich przytulnymi i zachęcającymi do pobytu. Dla uzyskania tych efektów powinno się pozyskiwać dzierżawców identyfikujących się z celami NFI, a ich poziom i mentalność kształtować na specjalistycznych seminariach i szkoleniach. Oczekiwana jest też inspiracja z ich strony. Warunkiem prawnym dla zapewnienia właściwego stosunku do obiektu i gości musi być dobry, szczegółowy kontrakt dzierżawcy, a także umowa franchisingu. Promocję należy prowadzić w ramach ekoturystyki czy też inaczej zwanej turystyki "łagodnej" (soft tourismu). Ją też obiekty muszą popierać i promować. Oznacza to podporządkowanie gospodarki nimi zasadom sozologicznym: oszczędność energii, wody, właściwe zarządzanie odpadami, ściekami itp. przy wykorzystaniu lokalnych surowców. Goście muszą mieć możliwość kontaktu z miejscowym społeczeństwem przez stałe z nim związki poszczególnych obiektów.

Dla zrealizowania tych szczytnych celów niezbędna jest ścisła, zespołowa praca dzierżawców i TC, a zwłaszcza ich poszczególnych jednostek, w PTTK, przykładowo, odpowiedzialnych komisji oddziałów -- właścicieli. Właśnie PTTK może wnieść wiele w ten proces i tak samo wiele może skorzystać w ramach swego stowarzyszenia (od września 1999 r.) z NFI.

Krzysztof R. Mazurski