Uczciwe Podróże

Tak można oddać tytuł seminarium "FairReisen in die Dritte Welt", które odbyło się w dniach 1-3 grudnia 2000 r. w ewangelickim ośrodku edukacyjnym "Haus am Schüberg" w Hoisbüttel k. Hamburga. Zostało ono zorganizowane przez Tourism Watch (Postfach 100340, D-70747 Leinfelden-E.), które jest agendą "Dienste in Übersee", będącej wyspecjalizowaną organizacją Ewangelickiego Kościoła Niemiec dla wspomagania rozwoju krajów III Świata. Uczestniczyłem w tym spotkaniu z ramienia ZG PTTK, który skorzystał z propozycji NaturFreunde Internationale.

Blisko trzydzieści osób z Niemiec i ja zapoznawało się z problemami rozwoju gospodarczego w tych regionach, do których i coraz więcej Polaków trafia. Wiele z tamtejszych krajów postrzega turystykę, w tym relaksowy i rozrywkowy pobyt w ośrodkach nadmorskich, będących w istocie swoistymi gettami, jako jedyną szansę poprawy swojej ekonomiki. Tymczasem organizowane na wzór europejski całe niemal miejscowości wypoczynkowe niszczą miejscową kulturę, wprowadzają czynniki degradujące lokalną społeczność, a przy tym dewastują często krajobraz i całe środowisko przyrodnicze. Jak wtedy organizować pobyt w tych atrakcyjnych dla rozwiniętych społeczeństw regionach? Jak włączać miejscową ludność w system korzystania z tego profitów? Jak tworzyć pomosty między nią a przybyszami?

Trzeba przyznać, że organizatorzy -- absolutnie nie kierujący się przesłankami wyznaniowymi, przeprowadzili seminarium bardzo atrakcyjnie, co było o tyle ważne, iż ponad połowę stanowiła młodzież studencka. Wpierw w formie zabawowej wzajemne poznawanie się, tak w sensie bezpośrednich kontaktów, jak i osobistych poglądów na turystykę, podróże, życie społeczne. Bardzo pracowite było sobotnie przedpołudnie, ukazano imaginacyjną subtropikalną wyspę Safo, gdzie doszło do kontrowersji: czy pozwolić na budowę fabryki o trzystu miejscach pracy i równocześnie portu, czy dużego hotelu i lotniska? Uczestnicy zostali podzieleni (losowo) na reprezentantów różnych miejscowości, grup interesu, dziennikarzy, wła- dzę itp. Odbyły się wpierw dyskusje, całkiem na serio, a potem debata generalna. Ilustracją problemu stała się wieczorna projekcja tunezyjskiego filmu "Słońce hien" o degradacji rybackiej wioski przez wybudowanie dużego "nowoczesnego" ośrodka turystycznego(?). Wykłady i dalsze niedzielne dyskusje uzupełniły ciekawy program, także od strony metodycznej. Warto skorzystać z tego kierunku zainteresowania turystyką wyjazdową: troszczymy się o własne środowisko, ale czy zawsze myślimy o nim na wyjeździe, w obcym kraju?

Krzysztof R. Mazurski